-
1 mówić
1. (-wię, -wisz); vt( coś) to say; (prawdę, kłamstwa) to tell2. vi( przemawiać) to speak; (rozmawiać, opowiadać) to talkon mówi, że... — he says that...
mówił mi, że... — he told me that...
mówić po angielsku/polsku — to speak English/Polish
nie mówiąc (już) o mówić — +loc to say nothing of, let alone
mówić do siebie — to talk to o.s.
* * *ipf.1. (= wypowiadać słowa) say ( coś komuś sth to sb) (że... that...); (= opowiadać, informować) tell ( coś komuś sb sth l. sth to sb) (komuś o kimś/czymś sb about sb/sth l. of sb/sth) (komuś, że... sb that...); (= odzywać się, rozmawiać, przemawiać) speak, talk ( z kimś with l. to sb, o kimś/czymś about l. of sb/sth) ( do kogoś to sb); (= wspominać) refer (o kimś/czymś to sb/sth); mention (komuś o kimś/czymś sb/sth to sb); mów dalej! keep talking!; mów za siebie! speak for yourself!; mówcie (trochę) ciszej! keep it down!; to put it mildly; mówi się, że... they say that...; the story goes that...; it is reported l. rumored that...; mówić dobrze/źle o kimś/czymś speak well/ill of sb/sth; mówić komuś dzień dobry say hello to sb; mówić do siebie talk to o.s.; mówić otwarcie speak one's mind; mówić po próżnicy waste one's breath; mówić w czyimś imieniu speak for sb; mówić z przekonaniem speak with authority; mówisz to poważnie? are you serious?; a nie mówiłem? did't I tell you?; co mówiłeś? what did you say?; dobrze mówi! hear, hear!; do mnie mówisz? are you talking to me?; fakty mówią same za siebie przen. the facts speak for themselves; i kto to mówi? look who's talking!; lepiej nie mówić the less said, the better; nie ma o czym mówić ( w odpowiedzi na podziękowanie) don't mention it; forget it; nie mów nic don't say anything; nie mów z pełnymi ustami don't talk with your mouth full; nie musisz mówić nic więcej (= wszystko rozumiem) enough said.3. (= wyrażać się w dany sposób) talk, speak; mówić bzdury l. nonsensy l. od rzeczy talk nonsense; mówić do rzeczy talk sense; mówić na temat speak to the point; nareszcie mówisz do rzeczy now you're talking sense.4. (= nakazywać) tell (komuś, żeby coś zrobił sb to do sth); mówiłem mu, żeby przyszedł I told him to come; nienawidzę, jak mi się mówi, co mam robić I hate people telling me what to do; rób, co ci mówię! do what I tell you!5. (= posługiwać się językiem) speak; mówić dobrze/biegle po japońsku speak good/fluent Japanese; mówić po angielsku kiepsko/z obcym akcentem speak English badly/with a foreign accent; nie mówię l. nie umiem mówić po węgiersku I can't speak Hungarian; osoba mówiąca po angielsku/polsku English/Polish speaker; mówić tym samym językiem (= dobrze się rozumieć) speak the same language.6. (= sugerować, wywoływać wspomnienie) mean, ring a bell; czy to ci coś mówi? does this mean anything to you?; does it ring a bell?; jego nazwisko nic mi nie mówi his name doesn't ring a bell.7. (przedstawiając się przez radio l. telefon) cześć, mówi Marta hi, it's Martha (speaking); tu mówi Londyn radio this is London calling.8. (= zwracać się do kogoś) mów mi Ed call me Ed; możesz mi mówić po imieniu you can call me by my first name.9. ( w komentarzach na temat wypowiedzi) mówiąc delikatnie to say the least; mówiąc poważnie joking aside; mówiąc szczerze frankly (speaking); to be frank; mówiąc w przenośni metaphorically speaking; inaczej mówiąc to put it differently; jak (już) mówiłem like I said; kiedy już o tym mówimy while we are at it; krótko mówiąc to make l. cut a long story short; in brief; między nami mówiąc between ourselves; between you and me (and the gatepost); nawiasem mówiąc by the way; by the bye; incidentally; nie mówiąc (już) o kimś/czymś not to mention sb/sth; to say nothing of sb/sth; let alone sb/sth; prawdę mówiąc to tell the truth; as a matter of fact; przykro mi to mówić I hate to say it; skoro już o tym mówimy while we're at it; ściśle mówiąc strictly speaking.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mówić
-
2 ani
Ⅰ conj. nor, neither; (z innym przeczeniem) or, either- ani … ani neither … nor; (z innym przeczeniem) either … or- nie mówię ani po hiszpańsku, ani po włosku I can’t speak (either) Spanish or Italian, I can speak neither Spanish nor Italian- klucza nie było ani w jednej, ani w drugiej szufladzie the key wasn’t in either of the drawers- nie było żadnych wieści ani od brata, ani od siostry there was no news, either from the brother or from the sister- nie zadzwonił ani nie napisał he didn’t call, and he didn’t write(either)- ani to ładne, ani potrzebne it’s neither pretty nor useful- rzecznik rządu ani nie potwierdził, ani nie zdementował tej informacji the government spokesman neither confirmed nor denied this information- pogoda jest w sam raz, ani za gorąco, ani za zimno the weather is just right, neither too hot nor too cold- należeć do takiej organizacji to ani zaszczyt, ani przywilej belonging to such an organization is neither an honour nor a privilege- „nie idę z nimi” – „ani ja” ‘I’m not going with them’ – ‘neither am I’ a. ‘me neither’ pot.- nie mam czasu ani pieniędzy I don’t have the time or the money- nie lubię ani ptaków, ani kotów, ani psów I don’t like birds, (or) cats, or dogs- potrząśnij pięć razy, ani więcej, ani mniej shake it five times – no more and no lessⅡ part. 1. (przed rzeczownikiem) not a, not a single- ani śladu not a trace- ani źdźbła prawdy not a grain of truth- ani krzty przesady no exaggeration at all a. whatsoever- ani żywego ducha not a (living) soul- ani trochę not (even) a bit- ani razu not (even) once- ani przez chwilę się nie zawahał he didn’t hesitate for a moment- nie uwierzył w ani jedno jej słowo he didn’t believe a single word she said- nie przepuścił ani jednej zabawy he didn’t miss a single dance- nie wypił ani kropli he didn’t have a (single) drop to drink2. (przed czasownikiem) not even, not as much as- śruba ani drgnęła the screw didn’t even budge- ani pisnął there wasn’t so much as a squeak out of him- ani się spostrzeżesz a. obejrzysz, będzie po wszystkim it’ll be over in no time at all a. before you can say Jack Robinson pot.- ani się spostrzeżesz, przyjdzie wiosna spring will be before you even know it a. in no time (at all)- ani się spodziewał, że będzie miał gości he had no idea he’d be having visitors- ani myślę a. ani mi się śni! like hell I will! pot.- ani myślę ustąpić I haven’t the slightest intention of giving way- ani mi się waż! don’t you dare!, don’t even think about it!- (on) ani się umywa do swojego brata he’s nowhere near his brother; he’s not a patch on his brother GB pot.Ⅲ ani, ani pot. 1. (nic) włożył klucz do zamka, ale potem ani, ani he put the key in the keyhole, but that was as far as he got- wszedł na mównicę, założył okulary, a dalej już ani, ani he climbed the podium, put his glasses on, but not a single word came out2. (w odpowiedzi) not at all, not a bit- „dostałeś pieniądze?” – „ani, ani” ‘did you get the money?’ – ‘not a penny’- „nie zacząłeś jeszcze czytać tej książki?” – „ani, ani” ‘haven’t you started reading that book yet?’ – ‘not a page’* * *1. conjnor, neither; ( z innym wyrazem przeczącym) or, either2. partani... ani... — neither... nor...; ( z innym wyrazem przeczącym) either... or...
not a (single); ( z innym wyrazem przeczącym) a (single)ani chybi — most certainly, without fail
ani jeden — not a single one, none
ani mi się śni! — pot no way! (pot)
ani mi się waż! — pot don't you dare! (pot)
* * *conj.( łączy części zdania w zdaniu zaprzeczonym lub zdania zaprzeczone) ani... ani... ( bez wyrazu przeczącego) neither... nor...; ( po wyrazie przeczącym) either... or...; nie mogę ruszyć ani ręką, ani nogą I can't move a muscle; ani widu, ani słychu not a trace; neither hide nor hair; ani be, ani me pot. not a single word; ani mnie to ziębi, ani parzy pot. I don't care; it leaves me cold.part.( wzmocniona partykuła przecząca) ( bez wyrazu przeczącego) not a; ( z wyrazem przeczącym) a; ani ani in no circumstances; ani cienia dowodu not a shred of evidence; ani cienia nadziei/zainteresowania not a glimmer of hope/interest; ani krzty not a bit; ani mowy o czymś sth is out of the question; ani mru mru not a word; keep your mouth shut; ani myśleć o czymś not even think about sth; ani mu/mi to w głowie he/I won't even think about it; ani mu/mi się śni never in his/my life; not on your life; ani na jotę not one iota; not one jot; not one whit; (pieniędzy) ani na lekarstwo no (money) at all; ani pary z ust/z gęby nie puścić not say a word; keep one's mouth shut; ani pisnąć keep one's mouth shut; (bez tego) ani rusz we can't l. won't do without it; ani się spostrzeże(sz)/obejrzy(sz) in no time; ani słowa not a word; ani słowa! button your lip; ani trochę not a bit; ani w ząb nie rozumiem I don't understand at all; ani za grosz not a bit; ani znaku/śladu czegoś neither hide nor hair; ani żywej duszy/żywego ducha not a soul; ani chybi pot. for sure; most certainly; without fail; ani się umywa do czegoś pot. it isn't anywhere near as good as sth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ani
-
3 wa|sz
Ⅰ pron. 1. (w liczbie mnogiej) (przed rzeczownikiem) your; (bez rzeczownika) yours- wasz samochód/wasze książki your car/books- ten pokój jest wasz this room is yours- czy on jest waszym kuzynem? is he a cousin of yours?- Całuję, Wasz Adam (w liście) Love, Adam2. (w liczbie pojedynczej) your- to wasze zadanie, kolego it’s your task, comrade3. (forma zwracania się) your- Wasza Świątobliwość/Wysokość Your Holiness/HighnessⅡ wasi pot. (rodzina) your family; (przyjaciele) your friends Ⅲ wasze pot. what’s yours- waszego nam nie trzeba we don’t need anything of yours- czy wasze zawsze musi być na wierzchu? does it always have to be the way you want it?Ⅳ po waszemu (swoim językiem) in your language; (swoim zwyczajem) your (own) way; (według was) according to you, in your opinion- nie mówię po waszemu pot. I don’t speak your languageThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wa|sz
-
4 mów|ić
impf Ⅰ vt 1. (przekazywać) to tell (coś komuś sb sth a. sth to sb); to say (coś komuś sth to sb)- mówię ci prawdę I’m telling you the truth- mówiłem mu, jak było I told him what it was like- zawsze mówi mi dzień dobry s/he always says hello to me- mówiłem ci, że wrócę później I told you (that) I’d come back later- matka mówi mu, żeby był grzeczny his mother keeps telling him to be a good boy- mówiono (nam) a. było mówione, żeby nie palić we were told not to smoke- mówili (sobie) wiersze they were reciting poems (to each other)- mówić z pamięci (wyuczony tekst) to speak from memory- mówić z głowy (improwizować) to speak a. talk without notes, to give an extempore talk, to improvise- mówić od rzeczy a. bzdury to talk nonsense a. rubbish- mówić do rzeczy to talk sense- mówić coś pod nosem a. wąsem to say sth under a. below one’s breath- halo, kto mówi? (przez telefon) hallo, who’s there?- dzień dobry, mówi Jacek hello, Jacek speaking2. (plotkować) to talk vi, to say- mówić coś na kogoś a. o kimś to say sth about sb- cała wieś o nich mówi the whole village is talking about them a. they are the talk of the village- mówią na niego, że (jest) głupi they say he’s stupid- mówią, że miał dwie żony he is said to have had two wives- tylko wróciła, a wszyscy zaczęli mówić no sooner had she come back than tongues began to wag3. (informować) [przepisy, konstytucja] to say; [znak, wygląd] to mean; (podpowiadać) [serce, rozum, intuicja] to tell- prawo Archimedesa mówi, że… Archimedes’ principle says that…- jego mina/wzrok mówił, że… his expression/eyes showed that…- o czym mówi ta książka/ulotka? what’s the book/leaflet about?- ta nazwa nic mi nie mówi the name tells me nothing a. doesn’t ring a bell with me- mówi ci to coś? does it mean anything to you?- przeczucie a. coś mi mówi, że nam się uda something tells me a. I have the feeling that we’ll succeed- jej uśmiech/spojrzenie mówi nam wszystko her smile/look tells us everything- fakty mówią (nam) co innego the facts tell (us) a different story ⇒ powiedziećⅡ vi 1. (posługiwać się mową) to talk, to speak- kiedy dziecko zaczyna mówić? when do children start to talk a. speak?- mówić gwarą to speak (in a) dialect- mówić przez nos to speak through one’s nose2. (rozmawiać) to talk- mówić (z kimś) o kimś/czymś to talk (to a. with US sb) about sb/sth- czy mogę mówić z Janem? (przez telefon) can a. may I speak to a. with US Jan please?- mówić do kogoś to talk to sb- jak śmiesz tak do mnie mówić! how dare you talk a. speak to me like that!- mówić o kimś dobrze/źle to speak well/ill of sb3. (zwracać się, nazywać) to call vt- mówią na niego Lolo/„grubas” he is called a. they call him Lolo/‘fatso’- mówił do niej po imieniu he called her by her first name- mówienie sobie po imieniu jest tu powszechne it’s common to be on first-name terms with people here ⇒ powiedzieć4. pot. (podczas śledztwa, przesłuchania) to talk- na torturach zaczął mówić as soon as they began torturing him he started to talk■ a nie mówiłem? I told you so!- co ja mówię? pot. no, I’m sorry- wczoraj, co ja mówię, przedwczoraj yesterday, no, I’m sorry, the day before yesterday- jego mina mówi sama za siebie pot. his expression speaks for itself- złość/żal mówi przez kogoś a. przez czyjeś usta książk. it’s sb’s anger/resentment speaking- czy ja coś mówię? go ahead, do as you like- dobrze a. łatwo ci mówić it’s a. that’s easy for you to say, it’s all very well for you to talk- krótko mówiąc in brief a. short- mów co chcesz/mówcie co chcecie pot. say what you like- mówza siebie! speak for yourself!- mówiąc między nami a. między nami mówiąc pot. (just) between you and me a. between ourselves a. between the two of us- mówić bez ogródek a. osłonek a. bez owijania w bawełnę to not mince (one’s) words, to lay it a. put it on the line- mówić do kogoś jak do kogoś dobrego a. mówić komuś jak komu dobremu to try to make sb understand- mówić z kimś wspólnym a. tym samym językiem to speak the same language as sb- mówię ci! I (can) tell you- nie ma co mówić pot. no two ways about it- nie ma o czym mówić (odpowiedź na podziękowanie) my pleasure, don’t mention it; (odpowiedź na przeprosiny) don’t mention it; (odmowa) it’s out of the question- nie mów! you don’t say (so)! pot.- nie mówiąc a. wspominając o… książk. not to mention…, to say nothing of…The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mów|ić
-
5 co
Ⅰ pron. 1. (w pytaniach) what- co to (jest)? what’s this/that?- co jest na górze? what’s upstairs?- co robisz? what are you doing?- co mi kupiłaś? what did you buy for me?- co się dzieje? what’s going on a. happening?- co ci po tym? what do you need it for?- o co chodzi? what’s the problem a. matter?, what’s going on?- w co się ubierzesz? what are you going to wear?- czego szukasz? what are you looking for?- czego on chciał? what did he want?- czego a. copot. chcesz w zamian? what do you want in exchange?- do czego służy ten guzik? what is this button for?- z czego jest ta koszula? what is this shirt made of?- czemu się tak przyglądasz? what are you looking at?- czym mam otworzyć tę puszkę? what shall I open this tin with?- czym żywią się wieloryby? what do whales feed on?- czym to się skończy? how will it (all) end?- o czym oni mówią? what are they talking about?- co to za maszyna? what’s this/that machine?- co to za kamień? what kind of stone is this?- co ty na to? what do you say a. think?- co u ciebie? how are you?, what’s new?, how’s life (treating you)?- co z tobą? źle się czujesz? what’s wrong (with you)?, don’t you feel well?- psa zabierzemy ze sobą, ale co z kotem? we can take the dog with us, but what about the cat?- co z tego? a. no to co? what of a. about it? pot.- co z tego, że kocha? so he’s in love, so what? pot.- co on, oszalał, żeby tyle forsy przepuścić! pot. he must be mad blowing all that money pot.- czego tam nie ma na strychu! there are all sorts of things in the attic- czym to on w życiu nie był! he’s done all sorts of things in life- co ty mi tu przyniosłeś? what on earth have you brought me?- po co a. na co? what for?- po co jedziesz do Krakowa? what are you going to Cracow for?- na co ci ten scyzoryk? what do you need this penknife for?- i na co wam to było? what did you have to (go and) do that for?- czego tam poszłaś? pot. what did you go there for?- czemu płaczesz? what are you crying for?- czemu nie? why not?- „idziesz z nami?” – „czemu nie” ‘are you coming with us?’ – ‘why not?’2. (w mowie zależnej) what- powiedz, co chcesz na śniadanie tell me what you want for breakfast- zapytaj go, co zrobił z nożyczkami ask him what he’s done with the scissors- dobrze byłoby wiedzieć, o co właściwie mu chodzi it would be good to know what he really wants- przysłuchiwał się, o czym rozmawiają he was listening in on their conversation- nie wiem, co to była za ryba I don’t know what kind of fish it was- nie rozumiem, po co tu przyszedł I don’t understand why he came here a. what he came here for- powiem mu jutro, co i jak I’ll tell him tomorrow what’s what- wiesz co?… (do) you know what?… pot., (I’ll) tell you what… pot.3. (w zdaniu podrzędnym zawężającym) that- wszystko to, co chciał zrobić everything (that) he wanted to do- mam coś, co cię zainteresuje I’ve got something that’ll interest you- nie zrobiłam nic, czego musiałabym się wstydzić I did nothing (that) I ought to be ashamed of- rób, co chcesz do what you want- czym była kiedyś łacina, tym stał się dziś język angielski what Latin was once, English is today- co jest naprawdę nieznośne, to myśl, że… what is really maddening is the thought that…- z czego będziemy żyć, to mój kłopot what we’re going to live on is my problem- co się stało, to się nie odstanie what’s done is done4. (w zdaniu podrzędnym rozwijającym) which- powiedział, że pożyczył mi pieniądze, co nie było prawdą he said he had lent me some money, which wasn’t true- zdał ostatni egzamin, czym bardzo ucieszył rodziców he passed the last exam, which made his parents very happy5. (ile, jak, jaki) as- on ma tyle samo wrogów, co przyjaciół he has as many enemies as he has friends- zatrudniamy tyle samo pracowników, co rok temu we employ as many people as we did a year ago- mam dwa razy tyle pracy, co ty I have twice as much work as you (have)- kapelusz tego samego koloru, co płaszcz a hat the same colour as the coat- mieszkam w tym samym domu, co on I live in the same building as he does- rodzice tyle go widywali, co na obiedzie his parents only saw him at dinner time6. pot. (kto, który) who- ktoś, co nigdy nie był w wojsku someone who has never been in the army- znam kogoś, co to chętnie zrobi I know someone who’ll be glad to do it- gdzie się podział ten chłopak, co u was mieszkał? what happened to the boy who used to live with you?- wiesz, co ty dla niego jesteś? do you know what you are to him?- ten młyn, co to w nim teraz jest hotel that mill that’s a hotel now7. pot. (dlaczego, w jakim celu) why- co się tak kręcisz? why can’t you sit still?- co tak wcześnie wstałaś? why did you get up so early?- coś taki wesoły? why are you so cheerful?, what are you so cheerful about?8. (w wyrażeniach emfatycznych) what (a)- co to za dureń z niego! what a clown he is! pejor.- co za niespodzianka! what a surprise!- nie masz pojęcia, co to za rozkosz! you’ve no idea what a delight it isⅡ praep. every- co dzień/sobota every day/Saturday- co dziesięć minut/dwa tygodnie every ten minutes/two weeks- przystawał co krok he stopped with each a. every step- co jakiś czas tu zagląda, żeby sprawdzić, co robimy he looks in every now and then to check on us- opuszczał co drugą stronę he was skipping every other pageⅢ adv. (bardziej) co ciekawsze fragmenty/książki some of the more interesting sections/books- co wytrwalsi zostali do końca sztuki only the most persevering stayed till the end of the playⅣ conj. (jak) as- (ona) pracuje w tej samej firmie co ja she works for the same company as me- ten sam/to samo co zawsze the same as always- taki sam jadłospis co przed tygodniem the same menu as a week ago- to już nie ten człowiek, co dawniej he’s not the man he used to be- jest równie inteligentny, co przebiegły he’s as intelligent as he is crafty- mogła mieć równie dobrze trzydzieści co czterdzieści lat she could just as well have been thirty as forty- co ciekawe/dziwne… what’s interesting/strange…- co gorsza… what’s worse…- co więcej… what’s more…Ⅴ part. pot. (jako równoważnik zdania) boisz się, co? you’re afraid, eh? pot.- ale ona urosła, co? she’s really grown, hasn’t she?- będziemy w kontakcie, co? we’ll be in touch, right? pot.- miłe dzieciaki, co nie? nice kids, eh? pot.- nie poznajesz mnie, co? you don’t recognize me, do you?- wszyscy gdzieś jadą na wykacje, a my co? everyone’s going somewhere on holiday, and what about us?- kto cię tu wpuścił, co? who let you in, eh? pot.- i co, zdałeś egzamin? well, did you pass (the exam)?- co ty, chcesz oberwać od ojca? you don’t want to get it from your father, do you? pot.- a ty co? dzwonka nie słyszałeś? what are you doing? – didn’t you hear the bell?Ⅵ co do praep. 1. (jeśli chodzi o) as for, as far as [sb/sth] is concerned- co do mnie, nigdy w horoskopy nie wierzyłem as for me, I’ve never believed in horoscopes- co do pańskiego artykułu… as for your article…, as far as your article is concerned…2. (w sprawie) regarding, concerning- mamy zastrzeżenia co do ostatniej partii towaru we have some reservations regarding the last consignment- jego uwagi co do nowelizacji ustawy his remarks regarding a. concerning the amendment of the law3. (pod względem) regarding, concerning- ustalenia co do zakresu prac details regarding a. concerning the scope of the work- druga co do wielkości partia polityczna the second largest party- dziesiąte co do wielkości państwo świata the world’s tenth largest state4. (dokładnie) to- co do godziny/dnia to the hour/day- o siódmej co do minuty at seven o’clock sharp- przyszedł punktualnie co do minuty he came a. arrived right on the dot pot.- oddał mi wszystko co do grosza he gave me back every single penny- powtórzyła wszystko co do słowa she repeated everything word for word- zginęli wszyscy co do jednego not one of them survivedⅦ co…, (to) … conj. 1. (ile razy) each time- co wstawał, robiło mu się słabo each time he got up, he felt faint- co otworzył gazetę, wszędzie o Iraku every time he opened a newspaper, there was something about Iraq- co strzelił, to chybił every time he fired, he missed- co wspiął się wyżej, to zsuwał się each time he climbed up, he slipped down again- co premiera, to sukces each new production is/was a success2. (dla podkreślenia) co praca, to praca work is work (after all)- co chłop, to chłop you can’t beat a man (about the place)- co głowa, to głowa you can’t beat good brains- co prawda, to prawda I’ll second that- co dyrektor, to nie zwykły robotnik a director’s not just any workerⅧ czym…, tym… conj. kryt. czym starszy, tym głupszy the older he gets, the more foolish he becomes- czym większy przywódca, tym groźniejszy jego upadek the greater the leader, the further he has to fall■ a co tam what do I care?, what does it matter?- chciała pokazać, co to nie ona she wanted to show what she was made of- co jak co, ale ciasto robisz pyszne say what you like, but you make delicious cake- czego jak czego, ale pieniędzy im nie brakuje whatever they’re short of, it’s not money- co najmniej at least- co najwyżej at most- co to, to nie! pot. that’s out of the question!; no way! pot.- co (proszę)? pot. (w odpowiedzi) what?- „Adam!” – „co?” ‘Adam!’ – ‘what?’- „jesteś tam?” – „a co?” ‘are you there?’ – ‘what do you want?’- co (takiego)? (wyrażające zdziwienie) what?, really?- goście dopiero co wyjechali the guests have not long gone, the guests have only just left* * *1. pron( w pytaniach) whatto drzewo, co rośnie koło domu — the tree that grows by the house
wspominał tych, co odeszli — he remembered those who had left
zdałem egzamin, co wszystkich zaskoczyło — I passed the exam, which surprised everybody
co się stało, to się nie odstanie — what's done cannot be undone ( w równoważnikach zdań)
rób, co chcesz — do what you want
co niemiara — in abundance, (pot: cokolwiek) anything
2. partjeśli co, daj mi znać — get in touch at the slightest thing
co najwyżej — at (the) mostco gorsza — what's worse, worse still
co więcej — what's more, furthermore
co chwila/krok — every lub each minute/step
co drugi/trzeci — every second/third
co do (+gen) — ( odnośnie do) as to, as for
3. conjco do mnie — as far as I am concerned, ( dokładnie) (exact) to
4. advco strzelił, to chybił — every time he shot he missed
(pot: dlaczego) why* * *copron.1. ( zastępuje rzeczowniki) what; rób, co chcesz do what you want; czego (znowu) chcesz? what do you want (now)?; zwł. z irytacją what is it that you want (now)?; co to będzie? (= co chcesz zrobić?) what is it going to be?, what'll it be?; (= co się stanie?) what'll happen?; po co? what for?; byle co anything; Bóg wie co God knows what; diabli wiedzą co only the Devil knows; co to, to nie I won't have that; jeszcze czego! anything else?, what('s) next?; bądź co bądź anyway; w czym rzecz what's the matter; w razie czego (just) in case, if need(s) be; jak przyjdzie co do czego when the chips are down; nie ma co! there is no point; co komu do tego? it is none of anybody's business, why should it be anyone's business?, why should they care?; co mi tam! I don't care, I couldn't care less, who cares?; co będzie, to będzie happen what may; będzie co ma być what is to be, will be; what must be, must be; what will be, will be; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr let bygones be bygones; co z oczu, to z serca out of sight, out of mind; co się stało, to się nie odstanie what's been done cannot be undone, let bygones be bygones; co za dużo, to niezdrowo too much of a good thing, too much breaks the bag; co się odwlecze, to nie uciecze there is luck in leisure; co ma wisieć, nie utonie he that is born to be hanged shall never be drowned, if you're born to be hanged then you'll never be drowned; co nagle, to po diable haste makes waste; czym chata bogata, tym rada what's mine is yours; co ma piernik do wiatraka what do these two things have in common?, it is quite beside the point.2. (jako zaimek względny, głównie w pytaniach i zdaniach złożonych) co tchu at full l. top speed, in all haste; tyle, co kot napłakał next to nothing; co do grosza not a penny less, not a penny more; tyle pomoże, co umarłemu kadzidło it won't do any good, it won't help at all.conj.( rozpoczyna zdanie podrzędne) which.part.1. ( wyraża powtarzalność) every; co krok every step; co godzina/co chwila/co miesiąc/co roku every hour/every moment/every month/every year; co prawda admittedly; co prawda, to prawda you're right; co rusz every moment, every time; na co dzień every day; co i raz pot. every moment, every time; co kraj, to obyczaj every country has its customs; every land has its own law; so many countries, so many customs.2. ( wzmacnia przysłówki) what, still; co gorsza what's worse, worse still; co więcej what's more; co dwie głowy, to nie jedna two heads are better than one.3. (wyraża pytanie o przyczynę, cel) why; co się tak długo zastanawiasz? why have you been dwelling on it so long?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > co
-
6 dobrze
Ⅰ adv. grad. 1. (właściwie, odpowiednio) [zachowywać się, ubierać] well- dobrze utrzymany ogród a well-kept garden- dobrze/lepiej płatna praca a well-/better-paid job- dobrze wychowane dziecko a well-behaved child- dobrze mi radzisz that’s good a. sound advice- dobrze postąpiłeś a. zrobiłeś you did the right thing- chciał dobrze, ale nie wyszło he meant well, but it didn’t work out- lepiej być nie może/mogło things a. it couldn’t be/couldn’t have been better- nie lepiej byłoby poczekać trochę (z tym)? wouldn’t it be better to wait a bit (with that)?- w nowej szkole szło mu całkiem dobrze he was doing quite well in the new school- dobrze ci w zielonym/tej sukience you look good in green/that dress- lepiej/najlepiej jej w niebieskim blue suits her better/best- dobrze wygląda w tym garniturze he looks good in that suit- równie a. zupełnie dobrze mógłby studiować w Paryżu he could just as well study in Paris- dobrze jest mieć inne rozwiązanie w zapasie it’s good a. advisable to have a back-up solution- jeśli dobrze pójdzie if all a. everything goes well- dobrze mówię?pot. am I right?- mieć dobrze w głowie to have one’s head screwed on the right way- nie mieć dobrze w głowie to be not right in the head pot.- najlepiej będzie, jeśli… it’ll be best if…- zrobił to najlepiej jak potrafił he did it as well as a. as best he could2. (umiejętnie) [gotować, śpiewać, grać] well- dobrze skrojony garnitur a well-tailored a. well-cut suit- dobrze się uczyć to be a good student, to do well at school- dobrze się znać na czymś to know quite a bit a. (quite) a lot about sth- wszystko wie/wiedział lepiej he always knows/knew better- mówiła po niemiecku lepiej niż ja a. ode mnie she spoke German better than me3. (dokładnie) [pamiętać] well; [przeczytać] properly, right- dobrze się znamy we know each other well- on dobrze wie, co mu grozi he’s well aware of a. knows very well what could happen to him- dobrze wiesz, o co mi chodzi! you know very well what I mean!- trzeba by dobrze się zastanowić we/you need to think about it (very) carefully4. (zdrowo) [czuć się, wyglądać] well- przeszedł ciężką operację, ale już jest z nim dobrze he underwent a serious operation, but he’s recovered now a. he’s doing well now- urlop dobrze ci zrobi it’ll do you good to have a holiday- poranna gimnastyka dobrze mi robi morning exercise a. a morning workout does me (a power a. world of) good5. (miło) dobrze się bawić to have a good time- dobrze mi tutaj, nigdzie nie idę I’m fine right here, I’m not going anywhere- z nikim mi nie było tak dobrze, jak z tobą nobody ever made me feel as good as you did- tobie to dobrze, nie musisz chodzić do pracy you’re lucky, you don’t have to go to work- gdzie ci będzie lepiej niż tu? where would you be better off than here?6. (pozytywnie) [skończyć się, układać się] well- dobrze usposobiony człowiek a good-natured a. an amenable person- dobrze komuś życzyć to wish sb well- wszyscy wypowiadali się o nim bardzo dobrze everyone spoke very well of him- dobrze jest mieć sąsiadów it’s good to have neighbours- byłoby dobrze, gdyby zechciał się pan nią zająć it would be good if you could take care of her- on się żeni – to dobrze he’s getting married – good for him a. that’s good- uda im się wygrać, to dobrze, nie uda się, to drugie dobrze if they win, all well and good, and if they don’t, then it doesn’t matter a. then too bad- to nie jest dobrze widziane it isn’t done, it’s frowned upon- nie będzie dobrze widziane, jak przyjdziesz bez uprzedzenia it won’t go down (too) well if you turn up without warning- przychodzenie bez uprzedzenia nie jest dobrze widziane it isn’t the done thing a. it’s frowned upon to turn up without warning7. (bez wysiłku) well- bawełnę dobrze się prasuje cotton irons well a. is easy to iron- tę książkę dobrze się czyta this book is a good read, the book reads wellⅡ adv. 1. pot. (bardzo) well pot.- jest dobrze po pierwszej/po północy it’s well past one/after midnight- wstać dobrze przed świtem to get up well before sunrise a. dawn- dobrze się naszukaliśmy tego domu we spent hours trying to find the right house2. Szkol. ocenił pracę na dobrze/dobrze plus a. z plusem/bardzo dobrze he gave the work a B/a B+/an A Ⅲ inter. 1. (zgoda) okay pot., all right- no, dobrze, zgadzam się well, all right, I agree- niech mi pan nie przerywa, dobrze? don’t interrupt me, okay?- jak tylko będę wiedział, zadzwonię, dobrze? I’ll call as soon as I find out, okay?- no dobrze, to nie pójdziemy okay, so we won’t go- no dobrze, (ale) nie musisz tak krzyczeć okay, you don’t have to shout like that- dobrze, dobrze! all right, all right!; okay, okay! pot.- dobrze, dobrze, już idę! okay, okay a. all right, all right, I’m going!/I’m coming- „ile razy mam ci mówić?” – „dobrze, dobrze!” ‘how many times do I have to tell you?’ – ‘okay, okay!’- dobrze, dobrze, zobaczymy, jak ty sobie poradzisziron. yeah, yeah, we’ll just (wait and) see how (well) you do pot., iron.2. (aprobata) good, right- „jak się nazywa stolica Urugwaju?” – „Montevideo” – „dobrze!” ‘what’s the capital of Uruguay?’ – ‘Montevideo’ – ‘right! a. good!’- dobrze, oby tak dalej well done, keep it up3. (przerwanie wypowiedzi) all right; okay pot.- no dobrze, ale pani tak mówi, bo nie chce być szczera all right a. okay, but, you’re saying that because you don’t want to be honest- dobrze, dobrze, pożartowaliśmy, a teraz do rzeczy all right a. okay, we’ve had our joke a. a laugh, let’s get down to business- dobrze już, nie płacz there, there a. there, now, don’t cryⅣ lepiej comp. 1. (raczej) rather- lepiej już wychodź, bo się spóźnisz you’d better go, or you’ll be late- lepiej się zastanów you’d better think about it- powiedzieli mu, żeby się lepiej przyznał they told him he’d better own up a. confess2. pot. (więcej) more- dziesięć lat albo i lepiej a. jak nie lepiej ten years or even more■ dobrze zbudowany well-built- być dobrze z kimś pot. to be on good terms with sb- być z kimś (jak) najlepiej to be the best of friends a. on the best of terms with sb- być z kimś nie najlepiej to not be on very good terms with sb- wyjść na czymś dobrze/lepiej/najlepiej pot. to come off well/better/best out of sth- jest z nią dobrze she’s fine- już jest z nią lepiej she’s feeling better now- było z nią nie najlepiej she wasn’t feeling too good- zrobiło mu się lepiej pot. he felt better- dobrze ci/mu/jej tak pot. it serves you/him/her right- nie ma tak dobrze pot. it doesn’t work like that a. that way, it’s not as simple a. easy as that- lepiej nie mówić pot. it doesn’t bear talking about* * *well; ( przyjmować) warmly, (sprzedać, kupić) at a profitdobrze kogoś przedstawić — to show sb in a favourable (BRIT) lub favorable (US) light
dobrze! — O.K.!, all right!
* * *int.all right!, fine!, OK!adv.1. (= prawidłowo, dokładnie, pozytywnie, umiejętnie, ładnie, zdrowo, życzliwie) well; dobrze ci tak mówić that's easy for you to say; dobrze coś sprzedać sell sth at a profit; dobrze komuś z oczu patrzy sb looks honest, sb looks like a good l. an honest person; dobrze komuś życzyć wish sb well; dobrze mu/ci tak! (it) serves him/you right!; dobrze odżywiony t. euf. well-fed; dobrze płatny well-paid; dobrze poinformowany well-informed; dobrze się bawić have fun, have a good time; dobrze się na czymś znać know sth well, know sth inside out, be knowledgeable about sth; dobrze się uczyć be a good student; dobrze ubrany well-dressed; dobrze wychowany well-mannered, well-behaved, well-brought-up; dobrze wyglądać look good; dobrze znany well-known; dobrze, że... it's a good thing (that)..., fortunately,...; coś komuś dobrze robi sth does sb good; jak l. jeśli wszystko dobrze pójdzie if all l. everything goes well; komuś dobrze poszło (w czymś) sb did well (at l. in sth); komuś się dobrze powodzi sb is well off, sb is doing well; komuś w czymś dobrze ( w stroju) sth suits sb (well), sth looks good on sb; ktoś ma się dobrze sb is (doing) well; wszystko dobre co się dobrze kończy all's well that ends well; znać się dobrze know each other well.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dobrze
-
7 to
Ⅰ pron. 1. (zamiast podmiotu, dopełnienia) it; (nie tamto) this- „co to jest?” – „to jest książka” ‘what’s this/that?’ – ‘it’s a book’- kto to? who’s this/that?- i co ty na to? (and) what do you say to that?- to mi się nie podoba I don’t like it- daj mi to give that/it to me- to ma być małżeństwo? you call this a marriage?- co to ma znaczyć? what’s that supposed to mean?- to są poważne sprawy these are serious issues- było to w piątek it was on a Friday- to, co się później działo, trudno wyjaśnić what happened next is hard to explain- nie znalazła tego, czego szukała she didn’t find what she was looking for- to, z kim i dokąd chodzę, jest moją sprawą where I go and who (I go) with is my affair- nie troszczy się o to, czy będzie miał za co utrzymać rodzinę he doesn’t care about whether he’ll be able to provide for his family- boleli nad tym, że nie mogli nam pomóc they were sorry they couldn’t help us- zawsze marzyłam o tym, żeby być chłopcem I always dreamed of being a boy2. (zamiast czasownika) Ziemia to planeta the Earth is a planet- czas to pieniądz time is money- lwy to drapieżniki lions are predators- oglądanie telewizji to strata czasu watching television is a waste of time- żyć to pracować to live is a. means to work- sześć i osiem to czternaście six and eight is fourteen- chłopcy to chłopcy boys will be boys- wojna to wojna war is war- to miło z pana strony that’s (very) nice of you- to fajnie, że przyszedłeś pot. it’s great to see you a. that you made it pot.3. euf. (seks) it euf., pot.; (narządy płciowe) sex euf., pot. Ⅱ part. (ekspresywne) a to (dopiero) pech! what bad a. rotten luck!- a to z jakiej racji? and why is that exactly?; why is that, pray? iron.- a czemu to taka smutna? why are you so sad?- kogo to ja widzę? well, well, what a surprise!- a bo to ja wiem? how should a. would I know?- no to co z tego? well, what of it?- a to się wszyscy zdziwią! that’ll surprise them!- podobno to Stefan dostał nagrodę, nie Maria apparently it was Stefan who got the prize, not MariaⅢ conj. 1. (w konstrukcjach współrzędnych) (on) ma pieniądze, to je wydaje he’s got money, so he spends it- poszukaj, to znajdziesz look for it and you’ll find it- byłem w tym roku na południu Europy, to jest w Grecji i we Włoszech I was in southern Europe this year, that’s to say Greece and Italy- przeprosiłem ją, to znaczy niezupełnie przeprosiłem, próbowałem tylko I apologized to her, that is not exactly apologized, but I tried to2. (w zdaniach warunkowych) kiedy ma czas, to się z nią spotyka when s/he has time s/he sees her- gdybyś czegoś potrzebował, to napisz write if you need anything- skoro tak mówię, to wiem I (should) know what I’m saying- nie chcesz, to nie, sam to zjem if you don’t want it, too bad – I’ll have it- przyjdzie to przyjdzie, a jak nie przyjdzie – też dobrze if he comes, he comes, if he doesn’t, he doesn’t- to bladł, to czerwieniał he went white and red by turns■ ni to, ni sio a. ni to, ni owo neither one thing nor the other- ni z tego, ni z owego all of a sudden- to i owo this and that- gawędzili o tym i owym they talked about this and that- skarżą się, że tego, tamtego im brak they complain about not having this or that- to jest to! that’s it! a. what we’re looking for!* * *1. pron( zaimek wskazujący) thisto jest lampa — this lub it is a lamp
co/kto to jest? — what's/who's this?
to mi się podoba, a tamto nie — I like this one, but I don't like that one ( w funkcji ekspresywnej)
2. conjjak to? — how so?, how come?
jeśli chcesz, to idź — go if you like
3. invgdybyś czegoś potrzebował, to zadzwoń — call if you (should) need anything
czas to pieniądz — time is money* * *I.to1a.zob. ten.II.to2pron.indecl.1. ( zastępuje podmiot) it; to nic it's nothing; to prawda it's true; to tutaj it's here; to ty? is that you?; kto to? who is it?, who's this?; (= kto tam?) who's that?; to jest to! this is it!; otóż to! exactly!; that's (just) it!conj.chcesz, to idź go if you like; jak skończysz, to posprzątaj clean up when you finish; co jeden, to głupszy each one is more stupid than the other; co kraj, to obyczaj other countries other laws, every country has its habits/customs; co wstał, to się przewrócił every time he got up, he (instantly) fell; co to, to nie! no way!; jak nie, to nie if no, fine; jeśli przyjdzie, to nie otwieraj if he comes, don't open; oglądała to jeden, to drugi palec she was watching (now) one finger then another one; przyszedł wieczorem, to jest około szóstej he came in the evening, that is around six.particle( o charakterze ekspresywnym) to ci bezczelność! what cheek!; to ci (dopiero) pech! bad l. tough luck!; co to za łobuz! what a rascal!; no to co (z tego)? so what?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > to
-
8 kiedy
Ⅰ pron. 1. (pytajny) when- kiedy wrócisz? when will you be back?- kiedy jest koncert? when is the concert?- kiedy kupiłeś ten samochód? when did you buy the car?- nie pamiętam, kiedy go ostatni raz widziałem I don’t remember when I last saw him- nie zauważyłem, kiedy wszedł I didn’t notice when he came in- od kiedy since when, (for) how long- wiem, że on mnie zdradza, ale nie wiem, od kiedy I know he’s unfaithful to me, but I don’t know since when- od kiedy to z ciebie taki znawca? iron. since when have you been such an expert? iron.- „od kiedy się znacie?” – „od roku” ‘how long have you known each other?’ – ‘for a year’- od kiedy ci mówię, żebyś się ustatkował! how long have I been telling you to settle down!- do kiedy until when, by when- do kiedy obowiązywał ten zakaz? until when was this ban in force?, how long was this ban in force (for)?- „biorę urlop” – „od kiedy do kiedy?” ‘I’m taking some leave’ – ‘from when until when?’- do kiedy skończysz tłumaczenie? when will you finish the translation (by)?- na kiedy to ma być gotowe? when does it have to be ready (by)?- nie wiem, na kiedy są te bilety I don’t know when a. which day these tickets are for- kiedy to się wraca do domu! już prawie północ what time do you call this for getting in? – it’s almost midnight pot.2. (względny) (w trakcie) as, while; (po) when- kula dosięgnęła go w chwili, kiedy wsiadał do samochodu the bullet hit him as a. when he was getting into the car- kiedy oglądali mecz, ktoś zadzwonił do drzwi as a. while they were watching the match, someone rang the bell- przyjdę po ciebie, kiedy skończę pracę I’ll call for you when I finish work- od kiedy go poznała, wiele zmieniło się w jej życiu her life has changed a great deal since she met him- kiedy się porówna programy obu partii, to... if a. when you compare the programmes of the two parties...- wtedy, kiedy when- zawsze włącza radio wtedy, kiedy chcę sobie poczytać he always turns the radio on when I want to read- w dniu, kiedy... on the day when...- zimą, kiedy jest mróz in winter, when there are sub-zero temperatures- teraz, kiedy... now that...- teraz, kiedy najgorsze jest już za nami now that the worst is behind us- kiedy tylko przyszedł, zabrał się do sprzątania as soon as he came, he started cleaning- kiedy tylko mam czas, chodzę na spacery whenever I have (the) time, I go for walks3. pot. (nieokreślony) some time, one day; (w pytaniu) ever- zabierz mnie kiedy ze sobą take me with you some time a. one day- widziałeś go kiedy? have you ever seen him?Ⅱ conj. 1. (tymczasem) when, whereas; (jednak) when, if- dyskutują, kiedy tu trzeba szybko podjąć decyzję they’re talking all the time, when what we need is a quick decision- dużo zarabia, cóż, kiedy wszystko przepuszcza he earns a lot, but what of it if a. when he blows it all? pot.2. pot. (skoro) if, when- kiedy jesteś taki ciekawy, to... if you really want to know,... iron.- jak mam się uczyć, kiedy nie mam tej książki how am I to study when a. if I haven’t got the book?- „miałeś posprzątać w swoim pokoju” – „kiedy już posprzątałem” ‘you were supposed to tidy up your room’ – ‘but I’ve already done it’■ kiedy indziej some other time- kiedy niekiedy now and then, from time to time- mało a. rzadko kiedy rarely, hardly ever- rzadko kiedy są tu takie tłumy it’s rare for there to be such a crowd here- (on) rzadko kiedy pisze he hardly ever writes* * *1. pron 2. conjwhen, as; ( podczas gdy) whilekiedy tylko wstałem, on usiadł — as soon as I stood up, he sat down
teraz, kiedy jesteśmy razem... — now that we are together...
nie wiem, kiedy to się stało — I don't know when it happened
* * *adv.when; kiedy się zobaczymy? when do we meet next?; kiedy bądź whenever, any time; kiedy indziej some other time; kiedy tylko as soon as; rzadko kiedy hardly ever; od kiedy? since when?; do kiedy? till when?; na kiedy? by when?conj.1. (= gdy) when; kiedy już byłem gotowy when I was (finally) ready, once ready; spałem już, kiedy zadzwonił telefon I was sleeping, when the phone rang.2. (= skoro) as, since; kiedy już zdecydowałeś się na ten wyjazd, nie zapomnij o ubezpieczeniu as you decided to take this trip, don't forget about the insurance.3. (= podczas gdy) while.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kiedy
-
9 przyrze|c
pf — przyrzek|ać impf (przyrzeknę, przyrzekniesz, przyrzekł, przyrzekła, przyrzekli — przyrzekam) vt (zobowiązać się) to promise; (uroczyście) to pledge- przyrzekł zająć się tą sprawą he promised to see to it- rząd przyrzekł, że nie podniesie podatków the government promised not to raise taxes- przyrzekł rodzicom, że więcej tego nie zrobi he promised his parents he wouldn’t do it again- przyrzeknij (mi), że więcej tam nie pójdziesz promise (me) you won’t go there again- ojciec przyrzekł jej rękę księciu her father had promised the duke her hand (in marriage)- przyrzekła sobie, że już nigdy nie zaufa żadnemu mężczyźnie she swore she’d never trust a man again- przyrzekł sobie nie wracać do tego tematu (w myślach) he decided to put the subject out of his mind; (w mowie) he swore he’d never mention the subject again- ciągle sobie przyrzekam, że już nie będę palić I keep promising myself a. meaning to give up smokingThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przyrze|c
-
10 mowa
1) ( język) language, tongue; ( zdolność mówienia) speech ( przemówienie) nom pl -wy, gen pl mów2) speechczłowiek, o którym mowa — the man in question
część mowy — JĘZ part of speech
mowa zależna/niezależna — JĘZ indirect/direct speech
* * *f.1. (= język) language, tongue; (zwł. obca) pot. lingo; ( język określonego środowiska) parlance, idiom; ( język określonego regionu) dialect; mowa ojczysta mother tongue; mowa potoczna colloquial speech; w mowie prawniczej in legal parlance.2. (= to, co się mówi) talk, speech; skoro o tym mowa in connection with this; skoro mowa o wakacjach... speaking of holidays...; artykuł, o którym mowa... the article in question...; nie było mowy o czymś there was no mention of sth; nie ma mowy o tym, żeby się mylił there is no possibility of his being wrong; mowa była o przyszłej współpracy the subject (of the discussion) was future cooperation; o wilku mowa speak of the devil; mowy nie ma! l. nie ma mowy! pot. that's out of the question!, no way!, forget it!, no dice!3. (= zdolność mówienia) speech; narządy mowy l. aparat mowy speech organs, organs of speech; zaburzenie mowy speech disorder; rozpoznawanie mowy speech recognition; synteza mowy speech synthesis; system rozpoznawania mowy voice recognition system; mowa ciała (psych.) body language; odbierać komuś mowę dumbfound sb; odebrało mu mowę he was left speechless; odzyskać mowę find one's tongue; mowa jest srebrem, milczenie złotem speech is silver, silence is gold.4. gram. speech; część mowy part of speech; mowa zależna indirect l. reported speech; mowa niezależna direct speech.5. (= wymowa) pronunciation.6. Gen.pl. mów (= przemówienie) speech, address; mowa inauguracyjna inaugural speech; mowa pochwalna eulogy; mowa pogrzebowa funeral oration; mowa pożegnalna valediction; mowa obrończa defence; wygłosić mowę (zwł. polityczną) make l. give l. deliver a speech.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mowa
-
11 dlatego
Ⅰ pron. that is why, therefore- dlatego przyszedłem that’s why I came- czy to dlatego dzwoniła? is that why she phoned?- nie dlatego pytałem that’s not why I asked- właśnie dlatego! that’s why!- lało, dlatego wziął parasol it was pouring with rain, so he took his umbrella- dlatego, że because- jeżeli wspominam o tym, to dlatego, że wydaje mi się to ważne if I mention it, it’s because I think it’s important- tylko dlatego ci to mówię, że jesteś moim przyjacielem I’m only telling you this because you’re my friendⅡ dlatego że conj. because- szedł szybko, dlatego że było późno he was walking quickly because it was late- „dlaczego?” – „dlatego że ja tak mówię” ‘why?’ – ‘because I say so’* * *conj( więc) so, therefore; ( z tego powodu) that's whypadał deszcz, dlatego wziął parasol — it was raining, so he took an umbrella
dlatego, że — because
* * *adv. i conj.(= więc) so, therefore, hence; padał deszcz, dlatego wziąłem parasol it was raining, so I took an umbrella; (= z tego powodu) that's why, for this reason; dlatego też that's why; właśnie dlatego that's why; dlatego, że... because...; tylko dlatego, że... just because...; dlatego, żeby... (in order) to...The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dlatego
-
12 słuchać
1. (-am, -asz); vt(+gen) to listen to; ( być posłusznym) perf; u- lub po- to obey2. visłucham? — (halo?) hallo?, hello?; ( nie dosłyszałem) sorry?, pardon?
nie słuchać (posłuchać perf) — to disobey
* * *ipf.1. (= chcieć słyszeć) listen to; słuchać głosu sumienia follow one's conscience; słuchaj uważnie, bo nie będę powtarzać listen carefully, I won't say it again; słuchaj, jak do ciebie mówię would you listen to me when I'm talking to you?; słuchaj, zmień temat look, why don't you change the topic?; słucham, tu Kowalski tel. Kowalski speaking; słucham? ( prośba o powtórzenie) pardon?, sorry?, how's that?; ( z zaskoczeniem) what?, I beg your pardon?; słuchajcie, co to było? I say, what was that?; słuchać spowiedzi rel. hear confession; słuchać jednym uchem listen with half an ear.2. (= być posłusznym) obey; słuchać rozkazów/rodziców obey one's orders/parents.ipf.obey.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > słuchać
-
13 słysz|eć
impf (słyszysz, słyszał, słyszeli) Ⅰ vt 1. (odbierać wrażenia dźwiękowe) to hear [muzykę, rozmowę, głos, hałas]- dobrze/źle słyszeć to hear well/badly- mówił głośno, żeby go wszyscy słyszeli he was speaking loudly so that everybody could hear him- nie słyszał, co się do niego mówi he couldn’t hear when he was spoken to- mówię do ciebie, słyszysz? I’m speaking to you, are you listening? ⇒ usłyszeć2. (dowiadywać się) to hear (o kimś/czymś about sb/sth)- słyszę, że wybierasz się w podróż I hear you’re going away- to najlepszy współczesny malarz, o jakim słyszałem he’s the best contemporary painter I’ve heard of- słyszeliśmy przez radio, że… we’ve heard on a. over the radio that… ⇒ usłyszećⅡ słyszeć się to hear one another- hałas był taki, że prawie się nie słyszeli the noise was such that they could hardly hear one another ⇒ usłyszeć się■ nie chciała o nim/tym słyszeć she wouldn’t hear about him/that- pierwsze słyszę pot. it’s news to meThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > słysz|eć
-
14 jako
Ⅰ praep. 1. (w okresie życia) as- jako dziecko/młody człowiek as a child/young man- nauczył się francuskiego jako dziecko he learnt French when he was a child2. (w charakterze) as; in the capacity of książk.- jako gospodarz/nauczyciel as host/teacher- jako lekarz uważam, że… in my capacity as (a) doctor, I believe that…- zasłynął jako aktor komediowy he was famous as a comedy a. comic actor- występował w procesie jako tłumacz he took part in the trial as an interpreter- radzono się go jako eksperta he was consulted as an expert- jego wystąpienie potraktowano jako próbę nacisku his statement was seen as an attempt to exert pressure- jako kolejnego gościa mam zaszczyt powitać… as my next guest, I have the honour to welcome…- premier uczestniczył w uroczystości jako osoba prywatna the Prime Minister attended the ceremony in a private capacityⅡ conj. as- stany określane jako depresyjne conditions described as depressive- jako pierwszy przyszedł mój brat my brother was the first to arrive- urodził się jako pierwszy/ostatni z siedmiorga rodzeństwa he was born the oldest/youngest of seven children- jako taki as such- nie chodzi o politykę jako taką it’s not a question of politics as suchⅢ jako że a. iż książk. as, since- jako że dzień był pochmurny, paliły się wszystkie światła as it was cloudy, all the lights were on- wioska ocalała, jako że leży wyżej the village escaped damage as it lies higher upⅣ jako tako pot. 1. (nie najgorzej) [czuć się] so-so pot.; [zachowywać się] tolerably- „jak ci poszedł egzamin?” – „jako tako” ‘how did the exam go?’ – ‘so-so’2. (średnio) [inteligentny] fairly* * *conjasja jako były premier... — as a former prime minister, I...
* * *conj.1. (= jak) as; jako dziecko (= w dzieciństwie) as a child; mówię do ciebie jako twój ojciec I am speaking to you as your father.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > jako
-
15 PAN
Ⅰ m (D panu, panie, Npl panowie) 1. (mężczyzna) man, gentleman- starszy pan an elderly gentleman- dzwonił do ciebie jakiś pan some man rang you (on the phone)- przyszło dwóch panów w sprawie ogłoszenia two men came about the advertisement2. (z imieniem, nazwiskiem, tytułem naukowym) dzwonił pan Jan Jan rang a. phoned- nagrodę wylosował pan Marek Brzoza and the prize goes to (Mr) Marek Brzoza- a teraz pan profesor Zasławski będzie mówił o… and now Professor Zasławski will speak about…3. (oficjalnie) sir; (mniej oficjalnie) you- proszę pana! czy to pański parasol? excuse me, sir! is this umbrella yours?- przepraszam, czy ma pan ogień? excuse me, have you got a light?- panowie, sytuacja jest poważna gentlemen, the situation is serious- kasetę wyślemy panu pocztą we’ll send you the cassette by post- dzwonił pana syn (Sir) your son rang- Szanowny Panie! (w korespondencji) Dear Sir…- panie władzo posp. officer- panie kierowco, dojadę tym autobusem na dworzec? pot. is this bus going to the station?- panie Janku, dyrektor pana wzywa Janek, the boss is calling you- widzi pan pot. you see- widzisz pan posp. see- widzi pan, to było tak… this is how it happened…- patrz pan, jaki chytry! posp. see how cunning he is!- panie starszy! przest., pot. waiter!4. (właściciel psa, kota) master- Burek! chodź do pana! Burek! come here!- psiak chodził wszędzie za swoim panem the little dog followed his master everywhere5. (ten, kto ma władzę) master- jej srogi ojciec był panem całej rodziny her strict father was master of the entire house6. (zatrudniający służbę) master- służący wypełniał każdy rozkaz swojego pana the servant attended to his master’s every need- pana nie ma w domu the master is out7. Hist. (możnowładca) lord 8. (nauczyciel) master- pan od matematyki/wuefu the maths/PE master9 sgt (Bóg) Pan Lord- nasz Pan (Chrystus) Our Lord- Pan z wami the Lord be with you- Pan Jezus Lord Jesus- Pan Zastępów the Lord of hostsⅡ panie inter. przest. to była kobieta, panie, palce lizać yes sir, she was a woman, I can tell you!- a ja go, panie (tego), złapałem za rękaw, panie (tego), i nie puszczam so I gets a. catches him by the sleeves, like, and I don’t let go, see? pot.- pan młody bridegroom, groom- pan i władca lord and master- być panem siebie a. swojej woli to be one’s own master- być panem u siebie to be independent- być/zostać panem sytuacji to be/to become master of the situation- jestem z nim na pan a. mówię mu (per) pan I’m not on first-name terms with him- być z polszczyzną za pan brat to have a good command of Polish- być z komputerem za pan brat to be computer-literate- być z kimś za pan brat to be on friendly a. good terms with sb* * *( = Polska Akademia Nauk) Polish Academy of Sciences* * *abbr.(= Polska Akademia Nauk) Polish Academy of Sciences.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > PAN
-
16 pan
Ⅰ m (D panu, panie, Npl panowie) 1. (mężczyzna) man, gentleman- starszy pan an elderly gentleman- dzwonił do ciebie jakiś pan some man rang you (on the phone)- przyszło dwóch panów w sprawie ogłoszenia two men came about the advertisement2. (z imieniem, nazwiskiem, tytułem naukowym) dzwonił pan Jan Jan rang a. phoned- nagrodę wylosował pan Marek Brzoza and the prize goes to (Mr) Marek Brzoza- a teraz pan profesor Zasławski będzie mówił o… and now Professor Zasławski will speak about…3. (oficjalnie) sir; (mniej oficjalnie) you- proszę pana! czy to pański parasol? excuse me, sir! is this umbrella yours?- przepraszam, czy ma pan ogień? excuse me, have you got a light?- panowie, sytuacja jest poważna gentlemen, the situation is serious- kasetę wyślemy panu pocztą we’ll send you the cassette by post- dzwonił pana syn (Sir) your son rang- Szanowny Panie! (w korespondencji) Dear Sir…- panie władzo posp. officer- panie kierowco, dojadę tym autobusem na dworzec? pot. is this bus going to the station?- panie Janku, dyrektor pana wzywa Janek, the boss is calling you- widzi pan pot. you see- widzisz pan posp. see- widzi pan, to było tak… this is how it happened…- patrz pan, jaki chytry! posp. see how cunning he is!- panie starszy! przest., pot. waiter!4. (właściciel psa, kota) master- Burek! chodź do pana! Burek! come here!- psiak chodził wszędzie za swoim panem the little dog followed his master everywhere5. (ten, kto ma władzę) master- jej srogi ojciec był panem całej rodziny her strict father was master of the entire house6. (zatrudniający służbę) master- służący wypełniał każdy rozkaz swojego pana the servant attended to his master’s every need- pana nie ma w domu the master is out7. Hist. (możnowładca) lord 8. (nauczyciel) master- pan od matematyki/wuefu the maths/PE master9 sgt (Bóg) Pan Lord- nasz Pan (Chrystus) Our Lord- Pan z wami the Lord be with you- Pan Jezus Lord Jesus- Pan Zastępów the Lord of hostsⅡ panie inter. przest. to była kobieta, panie, palce lizać yes sir, she was a woman, I can tell you!- a ja go, panie (tego), złapałem za rękaw, panie (tego), i nie puszczam so I gets a. catches him by the sleeves, like, and I don’t let go, see? pot.- pan młody bridegroom, groom- pan i władca lord and master- być panem siebie a. swojej woli to be one’s own master- być panem u siebie to be independent- być/zostać panem sytuacji to be/to become master of the situation- jestem z nim na pan a. mówię mu (per) pan I’m not on first-name terms with him- być z polszczyzną za pan brat to have a good command of Polish- być z komputerem za pan brat to be computer-literate- być z kimś za pan brat to be on friendly a. good terms with sb* * *( = Polska Akademia Nauk) Polish Academy of Sciences* * *mpDat. i Loc. -u pl. - owie1. (= bliżej nieznany mężczyzna) gentleman; ( przy bezpośrednim zwracaniu się) you; pan w średnim wieku a middle-aged gentleman; jakichś dwóch panów some two gentlemen.2. ( władca) lord; pan lenny l. feudalny hist. liege; najjaśniejszy pan His Highness; być panem sytuacji be the master of the situation; być panem życia i śmierci be the master of life and death; być panem siebie be one's own man l. boss; być panem własnego losu be the captain of one's soul; być panem u siebie be one's own master; mój pan i władca żart. my lord and master; (co) pan każe, sługa musi the servant follows his master's orders; pan na włościach lord of the manor; znaj pana know your master.3. (= Bóg) God, Lord; Pan Bóg God; nasz Pan Our Lord; zasnąć w Panu rest in peace; Pan zastępów rel. Lord of Hosts; chwalcie Pana rel. exhalt ye the Lord; na chwałę Pana rel. to the glory of God; wzywać imię Pana nadaremnie rel. take the Lord's name in vain; strzeżonego Pan Bóg strzeże forewarned is forearmed; an ounce of prevention is worth a pound of cure; (świecić) Panu Bogu świeczkę, a diabłu ogarek run with the hare and hunt with the hounds.4. szkoln. (= nauczyciel) master; pan od polskiego Polish teacher.6. ( oficjalna forma grzecznościowa) you; pan Jan Kowalski Mr Jan Kowalski; pan Kowalski Mr Kowalski; pan Jan Jan; pan profesor Professor; pan Kowalski (= nieokreślona osoba) Mr. Smith, Joe Public; niejaki pan Kowalski a certain Mr Kowalski, one Mr Kowalski; pan profesor Kowalski Professor Kowalski; proszę pana,... sir...; czym mogę panu służyć? (how) can I help you, sir?; to pana samochód? it that your car, sir?; pan pozwoli allow me; panie dyrektorze, telefon do pana Manager, a phone call for you; panie prezydencie Mr President!; panie przewodniczący Mr Chairman!; pan młody the bridegroom; być z kimś za pan brat be on familiar terms with sb, be palsy-walsy with sb; być z kimś na pan not address sb by his first name, not be on intimate terms with sb; nagi jak go Pan Bóg stworzył in his birthday suit; Pan Bóg nierychliwy, ale sprawiedliwy God comes with leaden feet, but strikes with iron hands; pan władza pot. officer; Piotruś Pan ( w bajce) Peter Pan.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pan
-
17 poważnie
adv. grad. 1. (odpowiedzialnie, bez żartów) seriously- zastanowić się nad czymś poważnie to give sth serious thought- poważnie się zastanawiać nad zrobieniem czegoś to seriously consider doing sth- poważnie z kimś porozmawiać to have a serious talk with sb- muszę z tobą poważnie porozmawiać we need to talk seriously- poważnie czymś się interesować to be seriously interested in sth- myśleć o kimś poważnie to be serious about sb- ty z nim tak na poważnie? (o związku) are you serious about him?- traktować kogoś/coś poważnie to treat sb/sth seriously- nikt nie brał tego (na) poważnie nobody took it seriously- on wszystko bierze (na) poważnie he takes everything so seriously- a tak już (na) poważnie… but seriously…- poważnie? really?- poważnie chcesz powiedzieć, że…? are you seriously suggesting that…?- mówię poważnie! I mean it!- chyba nie mówisz poważnie! you can’t be serious!- poważnie, był tutaj! he really was here!2. (istotnie) [chory, zniszczony] seriously- poważnie wpłynąć na coś to seriously affect sth- być poważnie zadłużonym to be seriously in debt3. (dostojnie) [powiedzieć, spojrzeć] seriously- wyglądać poważnie to look serious a. solemn- wyglądał nad wiek poważnie he looked older than his years- poważnie ubrany pan a respectably dressed man- gruba książka wygląda poważniej a thick book looks more serious* * ** * *adv.1. (= z powagą) in a dignified manner, with dignity, gravely; wyglądać poważnie (= budzić szacunek) look dignified; (= wyglądać staro) show one's age.2. (= na serio) seriously, in earnest; Adam myśli o Ewie poważnie Adam is thinking seriously about Eve; byłem tam, poważnie! pot. I was there, no kidding l. honestly!; poważnie? pot. are you serious?; całkiem na poważnie in deadly earnest; chłopak/dziewczyna na poważnie steady boyfriend/girlfriend; brać coś na poważnie take sth seriously; mówiąc poważnie jokes apart; porozmawiać poważnie (zwł. o interesach) talk turkey.3. (= w sposób znaczący) considerably, seriously, in great measure, greatly; poważnie chory seriously ill.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > poważnie
-
18 chole|ra
Ⅰ f 1. sgt Med. cholera- epidemia cholery a cholera epidemic- chorować/umrzeć na cholerę to suffer from/die of cholera2. obraźl. (wyzwisko) jerk pot.- ty cholero jedna! you stupid jerk!3. posp. (o rzeczach) damn(ed) thing pot.; bloody thing posp.- znowu się ta cholera zepsuła the damn thing’s broken (down) againⅡ inter. posp. (przekleństwo) damn (it)! pot., oh, hell! pot.- cholera jasna! a. jasna cholera! bloody hell! GB posp., goddammit! US pot.- do (jasnej) cholery! for Christ’s sake!- □ cholera drobiu chicken a. fowl cholera, fowl pest■ zimno jak cholera pot. (as) cold as hell- był zły jak cholera pot. he was angry as hell- idź do cholery! posp. go to hell! pot.- ni cholery nie rozumiał, co mówię he didn’t understand one damn word of what I was saying- za cholerę posp. never- za cholerę się nie przyzwyczają they’ll never get used to it (in a million years)- żeby cię/go/ją/ich cholera wzięła! posp. to hell with you/him/her/them!- cholera (go/ją/ich) posp. wie God (alone) knows, (I’m) damned if I know- cholera wie, ile go to kosztowało God (alone) knows how much it cost him- „przyjdą?” – „cholera ich wie” posp. ‘will they come?’ – ‘damned if I know (what they’ll do)’- cholery można dostać z tym telefonem this phone’s driving me up the wall- swędzi mnie tak, że cholery można dostać this itching’s driving me round the bend pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > chole|ra
-
19 m|owa
Ⅰ f 1. sgt (zdolność mówienia) speech- dar mowy the power of speech- zaburzenia mowy speech defects- ośrodki mowy w mózgu the speech centre a. area- znać język w mowie i w piśmie to speak and write a language fluently- tracić mowę to lose one’s ability to speak2. sgt (wymowa) diction, speech- czyjaś wyraźna mowa sb’s clear diction- mieć bełkotliwą/sepleniącą mowę to slur one’s words/to speak with a lisp- kaleczyć mowę to mispronounce words3. sgt (język) language- mowa dziecka baby talk- mowa ojczysta a mother tongue- mowa regionalna (regional) dialect- mowa potoczna a. codzienna colloquial speech- części mowy parts of speech4. (przemówienie) speech, address- mowa powitalna an address of welcome- mowa pożegnalna a valediction a. farewell address- mowa tronowa a Queen’s a. King’s speech- mowa obrończa a speech for the defence- wygłosić mowę to deliver a. make a speech5. sgt przen. (zwierząt, kolorów, gestów) language- mowa ciała body language- mowa kwiatów the language of flowersⅡ mowa! inter. pot. you bet! pot.- □ mowa niewiązana Literat. prose- mowa niezależna Jęz. direct speech- mowa pozornie zależna Jęz. free indirect speech- mowa wiązana Literat. verse- mowa zależna Jęz. reported speech- żywa mowa Jęz. spontaneous speech■ drętwa mowa pot. stodgy a. dry speech- mowa-trawa pot., pejor. claptrap- nie ma a. nie może być mowy o wyjściu do kina going to the cinema is out of the question- odjęło a. odebrało mu mowę he is choked up- wzruszenie a. ze wzruszenia odjęło mu mowę he was speechless a. choked with emotion- mowę ci odjęło? has the cat got your tongue?- właśnie była mowa o tobie/tym projekcie we were just talking about you/the project- w sprawie, o której mowa in the case in question- jej mąż, bo o nim właśnie mowa her husband, as he is the person in question- po co a. do kogo ta mowa? pot. you’re wasting your breath- mowa jest srebrem, a milczenie złotem przysł. speech is silver, silence is gold(en) przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > m|owa
-
20 pa|ła
f 1. augm. (gruby kij) thick stick, club; cosh pot.- w rękach trzymali drewniane pały they held wooden clubs in their hands2. augm. pot. (u policjanta) truncheon- policjanci okładali demonstrantów pałami the police used truncheons to disperse the demonstrators- „pałą go, pałą!” – krzyczeli do policjanta ‘cosh him!’, they shouted to the policeman3. pot., Szkol. ≈ f- z klasówki były same pały everyone failed the test4. posp., pejor. (o głowie) nob pot., napper pot.; (o człowieku) thickhead pot., dimwit pot.- ty tępa pało! przecież mówię do ciebie! I’m speaking to you, halfwit!■ na pałę pot. (bez przygotowania) [odpowiedzieć, zapytać] off the cuff, off the top of one’s head- poszedł na egzamin na pałę i zdał he came to the exam unprepared and passed- ostrzyc się na pałę to have one’s head shaved- w pale się nie mieści pot. (it’s) unbelievable- to się w pale nie mieści, co on o was wygadywał you wouldn’t believe what he said a. was saying about youThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pa|ła
Страницы
- 1
- 2
См. также в других словарях:
nie — (pisane rozdzielnie) partykuła przecząca 1. w połączeniu z czasownikami a) «stanowi zaprzeczenie jakiejś czynności lub stanu, które dany czasownik wyraża; w konstrukcjach zdaniowych uwydatnia kontrast, przeciwieństwo, stopień nasilenia danej… … Słownik języka polskiego
nie bój się [nie bójcie się] — {{/stl 13}}{{stl 33}} przekonasz się (przekonacie się), zobaczysz (zobaczycie), że będzie tak, jak mówię; bądź spokojny (bądźcie spokojni), nie ma powodów do obaw :{{/stl 33}}{{stl 10}}Nie bój się, tam dopiero dostanie w kość. Nie bój się,… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
nie rozumiesz po polsku? — {{/stl 13}}{{stl 7}} mówiący ze zdenerwowaniem wzmacnia tym zwrotem rozkaz, zakaz itp., gdy nie widzi reakcji adresata wypowiedzi : {{/stl 7}}{{stl 10}}Mówię ci, że masz posprzątać! Nie rozumiesz po polsku? {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
Polnische Grammatik — Dieser Artikel beschreibt die Grammatik der polnischen Sprache unter Einbeziehung einiger sprachgeschichtlicher Anmerkungen und dialektaler Besonderheiten. Das Polnische als westslawische Sprache hat in der Deklination wie die meisten anderen… … Deutsch Wikipedia
wiatr — 1. Chwycić, złapać wiatr w żagle «wykorzystać sprzyjające okoliczności»: Pochodził z rodziny, która umiała trafnie rozpoznawać sytuację, wiatr chwytać w żagle oraz chronić materialną podstawę rodu – folwarki, lasy (...). K. Moczarski, Rozmowy. 2 … Słownik frazeologiczny
słowo — 1. przestarz. Być (z kimś) po słowie «być (z kimś) zaręczonym»: – Żeni się pan? – Tak, po słowie jesteśmy. I. Newerly, Pamiątka. 2. Chwytać, łapać kogoś za słowa (słówka) «zwracać złośliwie uwagę na formę wypowiedzi, nie na jej treść, dopatrywać… … Słownik frazeologiczny
mowa — 1. (Coś) odjęło komuś mowę, (coś) odebrało komuś mowę, głos; ktoś stracił mowę, głos a) «ktoś utracił zdolność mówienia wskutek choroby, urazu itp.»: Zakochany śpiewał pod jej oknem, a że Jadzia mieszkała na dziesiątym piętrze, po dwóch występach … Słownik frazeologiczny
Grammaire du polonais — Grammaire polonaise Article principal : Polonais. La gammaire polonaise est l étude de la morphologie et de la syntaxe de la langue polonaise. Sommaire 1 Morphologie du polonais 1.1 Le nom 1.1.1 Genre et nombre … Wikipédia en Français
Grammaire polonaise — Article principal : Polonais. La grammaire polonaise est l étude de la morphologie et de la syntaxe de la langue polonaise. Le polonais partage des caractéristiques avec la plupart des autres langues slaves : déclinaisons (sept… … Wikipédia en Français
ząb — 1. Bronić się, bronić kogoś, czegoś zębami i pazurami «bronić się, bronić kogoś, czegoś, walczyć o kogoś, o coś z zaciekłością, z pasją, nie licząc się z niczym»: Mojej odrębności (czyli wyższości) bronić będę zębami i pazurami. J. Błoński, Forma … Słownik frazeologiczny
łeb — 1. pot. Biec, gnać, lecieć, pędzić, uciekać itp. na łeb na szyję, na złamanie karku «biec, uciekać itp. bardzo szybko, co tchu, w wielkim pośpiechu, nie zwracając uwagi na przeszkody i niebezpieczeństwo»: (...) wdział swoje połatane buty i,… … Słownik frazeologiczny
